De ongewenste gevolgen van dure olijfolie

Steeds meer mensen stappen doelbewust over op het zo geroemde Mediterrane dieet, waarvan de wetenschap denkt dat het kan zorgen voor een gezonde oude dag. Dat betekent dat je behoorlijk bejaard kunt worden zonder veel last te hebben van de ouderdomskwalen die lichaam en geest zo kunnen kwellen.

Meer consumptie, minder productie
Maar die omschakeling naar een gezonder voedingspatroon leidt tot onverwachte gevolgen. Als steeds meer mensen die extra vierge olijfolie in hun dieet opnemen dan zou de productie van olijfolie moeten toenemen om de prijs van die olijfolie aantrekkelijk te houden. Het probleem is echter dat de meeste Mediterrane landen, waarin die productie plaatsvindt, voortdurend last hebben van te hete zomers en te weinig neerslag.

De olijfboom reageert daarop door minder en kleinere olijven te produceren. Daaruit kan dus veel minder olijfolie worden geperst. 

Je snapt dus direct het probleem: grotere consumptie en mindere productie zal onherroepelijk tot hogere prijzen moeten leiden. Dat is precies wat er de laatste jaren aan de hand is. Iedere leverancier van extra vierge olijfolie wordt daardoor gedwongen om de prijzen te verhogen. Ook Terra Delyssa ontkomt niet aan die problematiek.

Extra vierge werd altijd al in het Italiaans il Oro Verde ('het Groene Goud') genoemd, maar die beschrijving heeft intussen een tweede monetaire betekenis gekregen.

Diefstal van extra vierge olijfolie
Maar die hoge prijzen trekken ook oneerlijke mensen aan. Het blijkt dat er wereldwijd nogal wat diefstallen plaatsvinden van grote hoeveelheden extra vierge olijfolie. Doe een eenvoudige zoekslag op het internet en je zult ontdekken dat van Turkije tot Spanje mensen hun hebzucht niet kunnen beteugelen. In de internationale media verschijnen voortdurend berichten dat dieven grote hoeveelheden olijfolie hebben gestolen, zowel bij producenten als in supermarkten.

Maar de diefstallen, die de meeste aandacht kregen, betrof de extra vierge Terra Delyssa olijfolie van CHO, onze collega's in Noord-Amerika. Om te beginnen was er eentje die op 21 september 2024 plaatsvond in Montreal (Canada), waar een vrachtwagen met pallets vol flessen met extra vierge Terra Delyssa werd gestolen. Een maand later werd er uit een pakhuis in Houston (Texas, USA) een partij extra vierge Terra Delyssa olijfolie van CHO gestolen. De waarde van die 290 pallets met elk 672 flessen extra vierge Terra Delyssa olijfolie bedraagt zo'n $2.5 miljoen.

Intussen zijn er een aantal pallets teruggevonden, omdat meedenkende consumenten foto's maakten van flessen extra vierge Terra Delyssa olijfolie in winkels die deze normaal niet verkopen. De politie van Houston heeft de winkeliers, die deze extra vierge olijfolie illegaal verkochten, bekeurd en ze mogen zich binnenkort voor de rechter verantwoorden.

De blockchain technologie van Terra Delyssa, oorspronkelijk bedoeld om consumenten de route van hun olijfolie te laten volgen, speelt een belangrijke rol in het terugvinden van de gestolen waar.

Koop je extra vierge olijfolie bij een vertrouwd adres
Bedenk dat extra vierge olijfolie van goede kwaliteit tegenwoordig niet meer goedkoop kan worden aangeboden. Kwaliteit heeft simpelweg zijn prijs. Koop daarom je extra vierge olijfolie altijd bij een vertrouwd adres.

Koop snel je Tunesische Terra Delyssa extra vierge olijfolie hier.

Zwarte olijven uit de oven

Gebakken zwarte olijven (Olive nero al forno) is een typisch gerechtje dat vooral in Zuid-Italië op grote schaal wordt gemaakt. Ze worden geserveerd als aperitief, samen met vlees en kaas. Op smaak gebracht met oregano en knoflook, heeft dit gerechtje een unieke geur en smaak.

Gebakken zwarte olijven maken is heel eenvoudig. Kies rijpe zwarte olijven. Ze mogen niet te bitter zijn, maar er is een manier om ze wat minder bitter te maken: plet ze met je de muis van je hand nadat je ze hebt gewassen. Geplet zullen ze tijdens het koken hun bittere smaak vrijgeven.

Ingrediënten:
- 500 gram rijpe zwarte olijven
- Twee eetlepels oregano
- Twee teentjes knoflook (fijngesneden)
- Zeezout (naar smaak)
- Extra vergine olijfolie (naar smaak)

Bereiding:
- Was de olijven goed om eventuele vuilresten te verwijderen.
- Breng een pan met water aan de kook. Doe de olijven in de pan en kook ze ongeveer vijf minuten. Laat ze vervolgens uitlekken.
- Leg de olijven op een doek en droog ze goed af.
- Doe ze in een kom en breng ze op smaak met een scheutje extra vierge olijfolie. Voeg de oregano, knoflook en zeezout toe. Meng alles goed.
- Leg de olijven vervolgens op een bakplaat, bekleed met bakpapier, en bak ze in een voorverwarmde oven op 160° gedurende ongeveer 35 minuten. Haal daarna de olijven uit de oven en laat ze volledig afkoelen.
- Spray de olijven voor het serveren in met een beetje extra vierge olijfolie.


Suggestie:
Als je wilt, kun je stukjes chilipeper aan je olijven toevoegen en ze wat pittiger maken. Of voeg een citrusnoot toe door een paar schijfjes sinaasappel toe te voegen.

Koop snel je Tunesische Terra Delyssa extra vierge olijfolie hier.

Bulgaarse salade

De Bulgaarse salade (of Šopska salata) is net als de Griekse salade en de salade Caprese een moderne uitvinding.

Oorsprong Bulgaarse salade
De Bulgaarse salade verscheen voor het eerst in een Bulgaars kookboek uit 1940. Er werden in de jaren nadien nog wat aanpassingen aan het recept verricht en de versie die we nu kennen stamt uit het jaar 1955. Die variant werd ontwikkeld door Petar Doychev, de man die het Bulgaarse toerisme op de kaart probeerde te zetten. Vooral hotels aan de Zwarte Zee serveerden deze salade aan hun gasten.

Deze salade is de enige overblijvende van vijf of zes recepturen die speciaal voor de toeristen werden verzonnen. Allemaal van bovenaf geregeld. Zo werkte dat gedurende het communistische bewind, maar het werkte deze keer wel. De Bulgaarse salade werd uiteindelijk geprezen als een nationaal culinair symbool. De faam van de Bulgaarse salade heeft zich intussen over heel Zuidoost-Europa verspreid.

Nog steeds wordt de Bulgaarse salade aan toeristen voorgeschoteld. De salade wordt gewoonlijk vergezeld met een glas regionale sterke drank, veelal Bulgaarse grozdova (druivenbrandewijn) of slivovitz (pruimenbrandewijn).

Samenstelling Bulgaarse salade
De Bulgaarse salade wordt gemaakt van verse tomaten, komkommers, rode ui of bosui, rauwe of geroosterde paprika's, peterselie en sirene, wat de Bulgaarse versie is van de Griekse feta. De salade wordt besprenkeld met extra vierge olijfolie, al was dat in de originele receptuur de veel goedkopere zonnebloemolie. Die aanpassing is niet zo vreemd, want Bulgarije ligt in het overgangsgebied tussen zonnebloemolie en extra vierge olijfolie. Vaak wordt ook nog wijnazijn gebruikt omdat dat de wat zure smaak van de tomaten accentueert.

In theorie kun je je eigen geroosterde paprika maken door een paprika op een gaspit te roosteren, regelmatig om te draaien, in een kom met daarover folie te laten rusten en daarna het velletje te verwijderen, maar dat doen we niet. Wij houden van gemakkelijke salades. Koop daarom in je lokale supermarkt een pot geroosterde paprika's

Ingrediënten:
- Eén geroosterde rode paprika
- Drie Romatomaten (in vier delen gesneden)
- Een halve komkommer (in halve centimeter dikke halve maantjes gesneden)
- 15 gram peterselie (fijngesneden)
- Een kleine rode ui of een bosui (fijngesneden)
- Zeezout naar smaak
- Twee eetlepels rode wijnazijn  - Extra vierge olijfolie
- 100 gram feta (verkruimeld)
- Extra: 50 gram ontpitte zwarte olijven

Bereiding:
In theorie kun je je eigen geroosterde paprika maken door een paprika op een gaspit te roosteren, regelmatig om te draaien, in een kom met daarover folie een minuut of wat te laten rusten en daarna het velletje te verwijderen met als resultaat verbrande vingertoppen, maar dat doen we niet. Wij houden van gemakkelijke salades.
- Meng de paprika, tomaten, komkommers, ui, peterselie in een kom.
- Breng op smaak met wat zeezout.
- Voeg twee eetlepels rode wijnazijn toe.
- Hussel de salade goed door elkaar. - Sprenkel er een flinke hoeveelheid extra vierge olijfolie overheen. - Strooi net voor het opdienen de feta en de eventuele olijven over de salade.

Koop snel je Tunesische Terra Delyssa extra vierge olijfolie hier.

Olijfolie en β-Sitosterol

β-sitosterol of beta-sitosterol is één van verschillende bioactieve stofjes ofwel phytosterolen met een chemische structuur die hetzelfde is als cholesterol.

Die β-sitosterol is wijdverspreid in het plantenrijk. Het wordt voornamelijk aangetroffen in plantaardige olie, noten, bonen en avocado's.

Onderzoek aan β-Sitosterol
Er is nogal wat wetenschappelijk onderzoek aan β-sitosterol verricht en de resultaten lijken positief te zijn. Zeker is dat β-sitosterol kan helpen het cholesterolgehalte te verlagen door de hoeveelheid cholesterol die het lichaam kan binnendringen te beperken. Het kan ook helpen zwellingen in de prostaat - een vergrote prostaat (BPH) - en andere weefsels te verminderen[1].

De Hartstichting meldt dat plantensterolen, waaronder β-sitosterol, de opname van cholesterol vanuit de darmen verlagen. Door dagelijks 1,5 tot 3 gram plantensterolen te gebruiken kun je je cholesterol met ongeveer 10% verlagen, waardoor de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten duidelijk wordt verminderd.

Wetenschappelijk onderzoek toont ook aan dat β-sitosterol ontstekingsreacties neutraliseert in lever-, nier-, long- en hartweefsels[2]. Weliswaar is dat effect nog slechts in laboratoriumratten aangetoond, maar zo'n effect is vaak ook in mensen waar te nemen. Intussen toont onderzoek aan dat β-sitosterol positieve effecten heeft op (het ontstaan van) reumatoïde artritis, een ziektebeeld waarbij je gewrichten zijn ontstoken[3].

Veel β-Sitosterol in extra vierge olijfolie
Nu vraag je jezelf natuurlijk af of extra vierge olijfolie ook behoorlijk wat van die β-sitosterol bevat. Het antwoord daarop luidt bevestigend, want extra vierge olijfolie bevat tussen de 94.3 en 173.2 milligram per 100 gram[4]. Is dat veel, zo luidt de volgende vraag. Jawel, het blijkt dat extra vierge olijfolie, in verhouding tot andere plantaardige oliën, nogal wat van die specifieke phytosterol bevat ('specifically, olive oil and olive pomace oil have a high β-sitosterol concentration') [5].

Koop snel je Tunesische Terra Delyssa extra vierge olijfolie hier.

We kunnen hier dus concluderen dat β-Sitosterol behoorlijk wat positieve effecten op je algehele gezondheid heeft. We hadden al gezien dat dat bioactieve stofje, naast in extra vierge olijfolie, vooral te vinden is in noten, bonen en avocado's. Dat lijkt al behoorlijk veel op het zo geroemde Mediterrane dieet, waarbij je voorsorteert op het gezond ouder worden.

[1] Wilt et al: beta-sitosterol for the treatment of benign prostatic hyperplasia: a systematic review in BJU International – 1999
[2] Maarouf et al: Ondansetron or beta-sitosterol antagonizes inflammatory responses in liver, kidney, lung and heart tissues of irradiated arthritic rats model in International Journal of Immunopathology and Pharmacology – 2024. Zie hier.
[3] Qian et al: β-Sitosterol Inhibits Rheumatoid Synovial Angiogenesis Through Suppressing VEGF Signaling Pathway in Frontiers in Pharmacology - 2022
[4] Li et al: Qualitative and quantitative analysis of β-sitosterol marker in virgin camellia oil and virgin olive oil in Food quality and Safety – 2023
[5] Sofia Chanioti et al: β-Sitosterol as a functional bioactive by A Centum of Valuable Plant Bioactives - 2021

Italiaanse bessendressing

Nee, dit is geen dressing voor over je zomerfruit, maar een spectaculaire dressing, waarbij bessen de hoofdrol spelen. Het is een heerlijke zomers aandoende dressing voor iedere salade. Zelfs in de donkere wintermaanden brengt deze dressing de zon in je salade. De extra vierge olijfolie maakt de dressing niet vettig, maar tovert er juist een diepere smaaksensatie in.

Oneindig veel variaties
Het oorspronkelijke Italiaanse recept wil graag dat je blauwe bessen gebruikt, maar iedere andere bes is uiteraard ook goed. Daarmee kun je direct deze dressing van zuur naar zoet laten variëren. De dressing kan dus je stemming weerspiegelen.

Kies je bijvoorbeeld voor aardbeien, dan creëer je een heerlijke zoete smaaksensatie voor je dressing. Neem je frambozen, dan wordt je dressing al wat minder zoet. Met bosbessen, blauwe bessen of rode bessen krijgt je dressing een ietwat zure smaak.

Welgemeende adviezen
Instanties, zoals het Voedingscentrum of de Hartstichting, willen graag dat je dagelijks voldoende fruit eet om gezond te blijven. Met deze dressing eet je ongemerkt al het gezonde dat fruit ons kan bieden. En over de vele gezondheidsvoordelen van extra vierge olijfolie hoeven we het hier al helemaal niet meer te hebben.

Ingrediënten:
- Eén kop (250 ml) bessen naar keuze (fijngeprakt)
- Vijf eetlepels extra vierge olijfolie
- Eén eetlepel mosterd
- Sap van een halve citroen
- Eén theelepel pijnboompitten (fijngehakt)
- Eén takje rozemarijn (fijngehalkt)
- Peper en zeezout naar smaak.

Bereiding:
Meng alle ingrediënten goed door elkaar met een garde en giet de dressing over je salade. Volgens ons past deze dressing perfect over je groene salade. Dat kan de 'gewone' botersla zijn, maar ook rucola of zelfs een salade van het groen van de rode biet of radijs.

Koop snel je Tunesische Terra Delyssa extra vierge olijfolie hier.

Oosterse komkommersalade op TikTok

Het zal zelfs de wat oudere lezer van deze website niet ontgaan zijn, maar komkommers waren deze zomer niet aan te slepen. De oorzaak was een onverwachte rage onder jongeren op TikTok, een Chinees platform waarop je korte video's kunt plaatsen.

TikTok doet aan challenges ('uitdagingen') en op het platform werd een filmpje geplaatst waarin een eenvoudig gerecht met komkommer werd gepresenteerd. Niemand weet waarom, maar het werd een wereldwijde hit en de komkommers vlogen de winkels uit. Hier en daar ontstond zelfs een tekort aan komkommers.

Intussen zijn er honderden na-apers op TikTok te vinden en ook de recepten variëren voortdurend. Omdat niet iedereen zin heeft om op TikTok naar een leuk recept met komkommer te zoeken, hebben wij dat voor je gedaan.

Komkommers zijn niet alleen lekker, maar ook ontzettend gezond. Ze bevatten weinig calorieën en veel water. Bovendien heeft de komkommersalade een knapperige, frisse textuur. Dus, als je op zoek bent naar een gezonde en smakelijke aanvulling op je eetpatroon, is een komkommersalade ideaal.

Ingrediënten:
- Twee middelgrote komkommers, in dunne plakjes gesneden
- Eén rode ui, dun gesneden
- Twee eetlepels rijstazijn of appelazijn
- Twee eetlepels extra vierge olijfolie
- Eén theelepel sesamolie
- Eén eetlepel honing
- Eén theelepel sojasaus
- Snufje chilivlokken (optioneel, voor een beetje pit)
- Zout en peper naar smaak
- Handjevol verse koriander of peterselie, fijngehakt
- Optioneel: sesamzaadjes voor een extra knapperige bite

Bereiding:
- Was de komkommers goed en snijd ze in dunne plakjes. Gebruik een mandoline of een scherp mes om de plakjes zo dun mogelijk te maken.
- Leg de komkommerschijfjes in een grote kom en voeg de gesneden rode ui toe.
- Meng de rijstazijn, olijfolie, sesamolie, honing en sojasaus samen in een kleine kom. Roer goed totdat alles goed gemengd is.
- Giet de dressing over de komkommer en rode ui. Voeg naar smaak de chilivlokken, zout, en peper toe.
- Meng alles goed door elkaar en laat de salade minstens 10 minuten in de koelkast staan, zodat de smaken goed kunnen intrekken.
- Garneer de salade net voor het opdienen met fijngehakte koriander of peterselie en eventueel wat sesamzaadjes.

Koop snel je Tunesische Terra Delyssa extra vierge olijfolie hier.

Tropische Tomaten en Mango Salade

De zon op je bord, dat is deze eenvoudig te bereiden salade met mango en tomaat.

De bron van deze salade moet vermoedelijk in India gezocht worden. Daar, in het soms extreem hete klimaat, worden tomaten en mango's ingezet om enige verkoeling te brengen. Geen wonder dat iemand daar ooit op het idee gekomen is om deze twee gezonde producten samen te voegen tot een heerlijke salade.

De zoetheid van de mango's gaat heel goed samen met de ietwat zoetzure cherrytomaatjes en de pittige smaaksensatie van rode uien. De komijn in de dressing geeft het gerecht een onverwachte smaakervaring.

Ingrediënten:
- Eén rijpe mango (in blokjes gesneden)
- 500 gram cherrytomaatjes (gehalveerd)
- Eén rode ui (fijngesneden)
- Eén theelepel komijnpoeder
- Sap van een halve citroen of limoen
- Drie eetlepels extra vierge olijfolie
- Zeezout en peper naar smaak
- Bosje koriander (fijngehakt)

Bereiding:
- Doe de mangopartjes, de halve cherrytomaatjes en de rode ui in een kom.
- Maak een dressing van het citroensap, olijfolie, komijnpoeder, zeezout en peper. Meng de dressing goed met een garde.
- Giet de dressing over de salade.
- Zet de salade nog even een uurtje in de koelkast.
- Strooi net voor het opdienen nog de koriander over de salade.

Koop snel je Tunesische Terra Delyssa extra vierge olijfolie hier.

Broccoli-Courgettesoep met Basilicum

Nog steeds blijken er mensen te zijn die een pakje soep kopen. Het lijkt zo eenvoudig: Breng water aan de kook, doe de inhoud van een pak soep erbij, even doorkoken en klaar. Wat deze mensen vergeten is dat er geen belangrijke vitamines (meer) in hun soep zitten en de soep is daardoor meer maagvulling dan een waardevol onderdeel van je dagelijks voedingspatroon.

Broccoli-Courgettesoep met Basilicum is supereenvoudig en snel te maken, zelfs voor mensen die geen keukenprinses (m/v) zijn. Boordevol vitamines, mineralen en antioxidanten. Het is een lichte soep, perfect voor een zomerse lunch of een heerlijke start van een diner. Succes verzekerd!

En als je dan ook nog achteloos meldt aan je gasten dat ze een Zuppa di broccoli e zucchine con basilico voorgeschoteld krijgen, dan heb je het helemaal gemaakt.

Ingrediënten:
Eén ui, fijn gesnipperd
300 gram broccoli, in kleine roosjes gesneden
300 gram courgette, in halve maantjes gesneden
Eén groentebouillonblokje
Sap van een citroen
20 gram basilicum
20 gram extra vierge olijfolie

Bereiding:
- Fruit de ui even aan in een soeppan met een klein beetje extra vierge olijfolie.
- Voeg de gesneden broccoli en courgette toe en bak even mee.
- Voeg 600 milliliter kokend water, samen met het bouillonblokje, toe.
- Laat de soep 10 tot 12 minuten koken met het deksel op de pan.
- Voeg het citroensap, de basilicum toe en pureer met een staafmixer of in een blender.
- Schep de soep op en sprenkel een flinke scheut extra vierge olijfolie over de soep.
- Naar smaak eventueel peper toevoegen.
- Natuurlijk kun je ter decoratie wat blaadjes basilicum toevoegen.

Koop snel je Tunesische Terra Delyssa extra vierge olijfolie hier.

Salade Caprese met Aardbeien

De Salade Caprese is nog niet eens zo'n hele oude creatie. Vermoedelijk stamt deze salade uit het jaar 1924 toen de Italiaanse dichter Filippo Tommaso Marinetti (1876-1944) verbleef in het uiterst luxueuze (en dus prijzige) Hotel Quisisana op Capri. Hij verveelde zich een beetje en dus ontstak hij in woede toen hem als lunch wederom een bord pasta werd voorgeschoteld. Hij vond plotseling dat pasta maar 'ouderwets' was en dat ze maar eens iets nieuws moesten verzinnen. De geïrriteerde kok greep snel wat verse, in de keuken rondslingerende ingrediënten, en drapeerde deze met enige zwier op een stokbrood. Wat olijfolie en peper eroverheen en de Insalate Caprese was geboren.

In 2024 vieren we dus het 100-jarig bestaan van deze neo-klassieke salade.

Omdat de Salade Caprese geen klassieke roots heeft is deze nog volop in ontwikkeling.

In latere versies verdween het brood, de olijfolie werd aangevuld met balsamicoazijn en werd de mozzarella (van koemelk) vervangen door buffelmozzarella. Op Capri worden namelijk geen buffels gehouden. Op het eiland muteerde de salade verder doordat men - in plaats van basilicum – enkele blaadjes wilde rucola en wat gedroogde oregano begon toe te voegen, maar elders bleef men vasthouden aan basilicum. Overigens moeten echte liefhebbers ook niets hebben van de balsamicoazijn, omdat deze de subtiele smaak van de mozzarella zou overheersen. Less is more bij de Salade Caprese.

Maar ook het andere basisingrediënt blijkt voortdurend aan verandering onderhevig te zijn. Vervang de schijfjes zoete Italiaanse tomaten eens door schijfjes rijpe perzik en je hebt een heerlijk gerecht waar je zeker de nodige complimenten voor zult krijgen.

Een andere onverwachte aanpassing van de Insalata Caprese is de Salade Caprese alla Fragole ofwel de Salade Caprese met aardbeien. Het is een heerlijk en eenvoudig te bereiden nagerecht dat een perfecte afsluiting is voor een zomerse maaltijd.

Ingrediënten:
- 500 gram aardbeien (gehalveerd)
- 250 gram Mozzarella (in plakjes)
- Drie eetlepels extra vierge olijfolie
- Paar blaadjes basilicum
- Zwarte peper

Bereiding: - Verdeel de aardbeien over vier borden.
- Verdeel de Mozzarella over de aardbeien.
- Besprenkel de salade ruimhartig met extra vierge olijfolie.
- Bestrooi de salade met verscheurde of hele basilicumblaadjes.
- Bepeper naar smaak

Koop snel je extra virgine Tunesische Terra Delyssa olijfolie hier.

Shakshuka

We beginnen deze keer met een stukje aardrijkskunde en gaan het even hebben over de Magreb. In het Arabisch betekent die benaming 'het westen' in de zin van het westelijk deel van Noord-Afrika en de Arabische wereld.

Oorsprong van Shakshuka
In de Magreb is ooit een eenpansgerecht ontstaan met de naam šakšūka (شكشوكة‎), wat in het Arabisch zoiets betekent als 'een mengsel'. Shakshuka is een gerecht dat bestaat uit eieren die gepocheerd worden in een saus van tomaten, olijfolie, chilipeper, uien en knoflook. Het geheel wordt verder op smaak gebracht met specerijen als komijn, paprikapoeder en cayennepeper.

Er wordt gedacht dat shakshuka in diens huidige vorm halverwege de zestiende eeuw in Noord-Afrika kan zijn ontstaan. Veel eerder was immers niet mogelijk omdat zowel tomaten als chilipepers natuurlijk pas na de ontdekking van het Amerikaanse continent door Columbus na het jaar 1492 beschikbaar kwamen voor consumenten in Europa en Afrika.

Shakshuka, altijd in ontwikkeling
Moderne koks en hun veelverkochte kookboeken hebben dit gerecht vervolgens een wereldwijde populairiteit gegeven. Diezelfde moderne koks hebben ook voortdurend kleine aanpassingen gedaan aan het gerecht en dus is er nogal wat keus voor wat betreft het recept.

Shaksuka: Comfort food
Shaksuka is het ultieme comfort food. Het is snel te maken en is een fantastisch gerecht op ieder moment van de dag. Als je 's ochtends al moe wakker wordt, dan is shaksuka hét gerecht om je nieuwe energie te geven. Maar als je na een dag hard werken een snel gerecht op tafel wilt zetten, dan is shaksuka ook een fantastische keus. Het is een supergezond eenpansgerecht. Wat dus ook weinig afwas oplevert.

Ingrediënten:
- drie eetlepels extra vierge olijfolie
- twee rode uien, fijngesneden
- één theelepel gerookte paprikapoeder of een fijngesneden chilipeper.
- één teentje knofloof, fijngesneden.
- één theelepel komijn.
- een klein bosje koriander, fijngesneden. Snijd ook de steeltjes fijn, maar houd ze apart.
- twee blikken tomatenblokjes (blik à 400 gram).
- één eetlepel bruine suiker.
- vier eieren.

Bereiding:
Verhit de olijfolie in een koekenpan met deksel en fruit de uien, knoflook, komijn, paprikapoeder (of chilipeper) en korianderstelen gedurende vijf minuten tot ze zacht zijn. Roer de tomaten en de suiker erdoor en laat 8 tot 10 minuten inkoken tot de saus voldoende ingedikt is. Na invriezen kan deze saus zelfs een maand worden bewaard.

Maak met de achterkant van een grote lepel vier holtes in de saus en breek in elk daarvan een ei. Doe een deksel op de pan en kook op laag vuur gedurende 6 tot 8 minuten tot de eieren naar wens gaar zijn. Bestrooi met de gesneden korianderblaadjes en serveer met (geroosterd) brood.

Giet net voor het opdienen nog een flinke scheut extra vierge olijfolie over het gerecht.

Koop snel je Tunesische Terra Delyssa extra vierge olijfolie hier.

Stracciatella

Bij Stracciatella-ijs denken we hier in ons koele kikkerland al snel aan het zwoele Italië met zijn dolce vita. Deze term wordt overal foutief vertaald als 'het zoete leven', maar een betere vertaling zou zijn 'het goede leven'. De verwarring is ontstaan doordat de Italiaanse term eerst geleend werd door de Engelsen in de jaren zestig van de vorige eeuw. Daar heeft het woord sweet een aantal verschillende betekenissen. Dolce vita beschrijft een manier van leven, waar met volle teugen van genoten wordt.

[Afbeelding met dank aan De KaaZaak te Bleiswijk]

Nee, we hebben het deze keer niet over Stracciatella-ijs, maar over de kaas met dezelfde benaming. Stracciatella is een zachte Italiaanse kaas die ambachtelijk geproduceerd wordt in Foggia, een provincie in de zuidelijke regio Apulia.

Om even je Italiaans op te halen: stracciatella is een verkleinwoord dat afgeleid is van het werkwoord stracciare wat 'verscheuren' of 'versnipperen' betekent en het verklaart het productieproces.

Stracciatella is een minder bekend broertje van Mozzarella en Burrata. Traditioneel worden ze alle drie gemaakt van buffelmelk en krijgen dan de aanduiding di bufala mee. Tegenwoordig kom je ook wel versies van verse, romige koemelk tegen en dan ontvangt het de Italiaanse term fior di latte ('crème van melk').

Stracciatella di bufala wordt gemaakt van kleine snippers wrongel die worden uitgerekt. Er ontstaat dan een wat vezelachtige verse kaas, gemengd met zachte volle room. De Stracciatella heeft geen (zachte) korst, zoals de Mozzarella.

Het is een heerlijk kaasje om als voorgerecht te dienen. Je kunt Stracciatella namelijk eenvoudig serveren met wat zout, peper en een flinke scheut extra vierge olijfolie.

In Italië wordt deze zachte kaas ook vaak gecombineerd met prosciutto, extra vierge olijfolie en wat oud brood. Maar over of door een salade komt Stracciatella ook perfect tot zijn recht.

Omdat Stracciatella geen beschermend huidje heeft is deze kaas maar heel beperkt in de koelkast houdbaar. In Nederland zul je echte Italiaanse Stracciatella dan ook nauwelijks op je bord kunnen aantreffen. Restaurants gebruiken daarom Burrata als vervanging (zie afbeelding hierboven), maar die kaas is ook zo heerlijk dat ook geen straf is.

Zo zie je maar: Dolce vita zit eigenlijk in die kleine dingen van het leven.

Koop snel je Tunesische Terra Delyssa extra vierge olijfolie hier.

De Olijvenoogst van 2023

Eind november 2023 was de oogst in het Middellandse Zeegebied is in volle gang, met tegenstrijdige prognoses over de uiteindelijke volumes die elk land dit jaar op de markt zou kunnen brengen. Een beslissende factor zullen de opbrengstwaarden zijn, die de gemiddelde hoeveelheid olie vertegenwoordigen die de molens uit de versgeplukte olijven kunnen halen.

Kenners schatten een wereldwijde olijfolieproductie van ongeveer 2,4 miljoen ton. Mocht dit getal worden bevestigd, dan zou de wereldwijde productie met 18% afnemen vergeleken met het vorige seizoen in 22/23 (2,94 miljoen ton), wat al een van de laagste resultaten was sinds 2016/2017.

De landen, die deel uitmaken van de Europese Gemeenschap, verwachten in totaal 1,5 miljoen ton olijfolie te leveren, wat overeenkomt met een stijging van 9% vergeleken met de vorige oogst. Dat betekent dat producenten uit, bijvoorbeeld, Noord-Afrika behoorlijk last hebben gehad van een te hete zomer met te weinig neerslag.

Voor Tunesië schat men dat in het oogstjaar 2023 de olijfolieproductie kan uitkomen op zo'n 220,000 ton. Mocht die schatting worden bevestigd, dan zou de Tunesische olijfolieproductie in het oogstjaar 2023 de 180,000 ton van 2022 overschrijden en dicht bij het vijfjarig gemiddelde van 228.000 ton kunnen eindigen.

Er wordt een wereldwijde afname van de productie van olijfolie verwacht, terwijl de wereldwijde consumptie juist zal toenemen. Dat heeft uiteraard een prijsopdrijvend effect voor extra virgine olijfolie.

Ook voor Tunesië?

Nee, niet voor Tunesië, want de perfecte extra virgine olijfolie wordt nog steeds tegen bodemprijzen van soms maar $2 per liter geëxporteerd, voornamelijk naar Italië en Spanje. Daar wordt deze kostelijke en kostbare extra virgine olijfolie gemengd, verpakt en tegen hogere prijzen verkocht.

Omdat 80% van de olijfolieproductie in Tunesië bestemd is voor de export resulteert dit in een omvangrijke inkomstenderving voor het land.

Daarom is het zo belangrijk dat de consument geen zogenaamd Spaanse of Italiaanse olijfolie in de supermarkt zou moeten kopen. Koop bij gespecialiseerde online verkopers, zoals Yakelos, en steun daarmee direct de boeren in Tunesië.

Koop snel je Tunesische Terra Delyssa extra vierge olijfolie hier.

Dua Lipa: Vanille-ijs met olijfolie en zeezout

De bekende zangeres Dua Lipa ontketende een rage op sociale media na een interview op BBC Radio 1. Ze kreeg de vraag van welke gerechten ze kon genieten. Ze antwoordde, een beetje onverwacht, 'Weet je wat ik écht lekker vind? Vanille-ijs met olijfolie en zeezout erbovenop. Zoveel mensen aan wie ik het heb laten proeven, heb ik naar de dark side gebracht.'

Heel veel mensen werden door haar antwoord geïnspireerd en besloten het eens te proberen: Vanille-ijs met olijfolie en een paar korrels (of vlokken) zeezout. En wat bleek? Het bleek een groot succes.

Het klinkt misschien vreemd, maar roomijs met een klein scheutje extra vierge olijfolie en wat zeezout levert een perfecte smaakcombinatie op. En geef toe: In het Italiaans klinkt het nog exotischer als Gelato con olio e sale.

Jamie Oliver
Dit dessert is hier in eerste instantie echter bekend geworden door de populaire Engelse chefkok Jamie Oliver die het in zijn in 2005 uitgegeven kookboek 'Jamie's Italy' optekende.

Jamie Oliver beschreef zijn smaakervaring als volgt: 'Ik kreeg dit gerecht jaren geleden voorgeschoteld en was geschokt, maar het bleek verschrikkelijk lekker! Je kunt het alleen met succes klaarmaken met goed vanille-ijs en de beste olijfolie die er te krijgen is. Doe een paar bolletjes vanille-ijs in een schaaltje, giet er wat heel goede extra vierge olijfolie over, liefst eentje met een mooi grassige, bloemige smaak, en strooi er een klein snufje zeezout over. Ik kan niet uitleggen waar het op lijkt… je moet het gewoon zelf proberen!’

Oorsprong: Sicilië
Onderzoek toont aan dat het recept (of gebruik) zeker al in het begin van de vorige eeuw op Sicilië bekend was, maar het leidde daar een wat sluimerend bestaan. Totdat Jamie Oliver het bij miljoenen mensen bekend maakte in zijn kookboek.

Smaaksensatie!
De combinatie van roomijs met olijfolie is niet zo vreemd als dat het in eerste instantie lijkt, want is roomijs zit zelf ook al behoorlijk wat vet in de vorm van melkvet. De extra vierge olijfolie geeft een extra romige smaak aan het roomijs, terwijl het zeezout als smaakversterker dient en tegelijkertijd een crunchy effect heeft. Het gevolg is dat een hapje ijs in het begin ietwat bitter, fruitig en ietwat nootachtig smaakt, vervolgens zacht en ziltig, met tot slot een heerlijke zoete nasmaak.

Zoals Dua Lipa en Jamie Oliver het allebei al adviseren: Je moet het gewoon zelf proberen.

Koop snel je Tunesische Terra Delyssa extra vierge olijfolie hier.

Prijzen olijfolie stijgen explosief in 2024

Je hebt de verontrustende berichten intussen vast wel gelezen: In heel Zuid-Europa en Noord-Afrika is de afgelopen jaren nauwelijks neerslag gevallen. Tegelijkertijd zijn de temperaturen tot onaangename waarden gestegen en in januari 2024 was het in Zuid-Spanje alweer 30^oC.

[Parts of Spain were in meteorological drought in early January 2024, with southern and eastern areas classed as "extremely dry", the most severe of nine categories, shown here in red]

Die extreme omstandigheden zorgden in 2023 voor een olijvenoogst die sterk tegenviel. Als er te weinig neerslag is zal de olijfboom daarop reageren door veel minder en bovendien ook veel kleinere olijven te produceren, waaruit minder olijfolie kan worden geperst. Tel daarbij de hogere transportkosten, energiekosten en loonsverhogingen op en het resultaat laat zich raden.

Duurdere extra vierge olijfolie.
Vrijwel alles in de supermarkt is duurder geworden, maar olijfolie spant de toch wel kroon. Een fles extra vierge olijfolie in de supermarkt is de afgelopen twee jaar gemiddeld 50 procent duurder geworden.

Ter vergelijking: Het totale prijspeil van alle boodschappen ging over dezelfde periode met zo'n 20 procent omhoog, een ook al niet geringe stijging. Hoewel de prijzen van extra vierge olijfolie extreem zijn gestegen, ontkomen we er niet aan. Wat de olijfgaarden nodig hebben is neerslag, veel neerslag regelmatig over het jaar verdeeld.

Uit cijfers van de Europese Commissie (EC) blijkt dat de bulkprijzen van extra vierge olijfolie in een jaar tijd in Spanje met wel 60 procent omhoog zijn gegaan, in Italië met 50 procent en in Griekenland met een duizelingwekkende 80 procent. Na twee jaar van slechte oogsten zijn de aangelegde voorraden ook op.

De olijfboeren profiteren echter zelf niet of nauwelijks van de hogere prijzen. Die kunnen hun productie niet zo maar verhogen, maar hun hogere kosten lopen wel door, waardoor hun winstmarge terugloopt.

De productie was afgelopen oogstjaar een derde lager dan normaal en de prijzen zijn al dubbel zo hoog. Misschien moeten we erkennen dat extra vierge olijfolie weer een bijzonder product is geworden waar we zuinig mee om moeten gaan.

En er is natuurlijk nog een probleem: Iedere kok op televisie, ieder artikel in magazines en zelfs het Voedingscentrum wil graag dat we meer van die supergezonde extra vierge olijfolie gaan gebruiken in de keuken. Die evolutie zorgt wereldwijd voor het grotere vraag naar olijfolie, terwijl er juist minder beschikbaar is. De wet van vraag en aanbod zorgt ook in dit geval voor sterk hogere prijzen.

Goedkopere zonnebloemolie.
Moeten we dan maar overstappen op de goedkopere zonnebloemolie? Voor een paar toepassingen is dat zeker een goedkoper alternatief voor de duurdere olijfolie, maar niets kan uiteraard goede extra vierge olijfolie vervangen als het gaat om smaak, geur en gezondheidseffecten.

Nu zijn de prijzen bij ons nog aanvaardbaar, maar wij van Terra Delyssa kunnen in de loop van het jaar gedwongen worden ook onze prijzen aan te passen. Wees er dus snel bij.

Koop snel je Tunesische Terra Delyssa extra vierge olijfolie hier.

Michoteta: Egyptische komkommersalade?

Het staat overal op internet: Michoteta is een traditionele salade die van origine uit Egypte komt. Deze salade wordt gewoonlijk geprepareerd met een combinatie van komkommers, fijn gesnede rode ui, citroensap, zwarte peper en feta.

Maar michoteta is eigenlijk een gemengde salade die in grote delen van het Midden-Oosten bekend is.

Een eerbiedwaardige salade, roemt Gil Marks de michoteta. Ze is schrijfster van het boek 'Olive Trees And Honey: A Treasury of Vegetarian Recipes from Jewish Communities Around The World'.

Michoteta weerspiegelt een diversiteit aan kleuren, smaken en texturen. Elke Joodse gemeenschap in het Midden-Oosten ontwikkelde zijn eigen versie, waarbij de groenten en kruiden overal werden aangepast naar de locale smaak. De basisversie, gemaakt van komkommers, tomaten en rode ui, is tegenwoordig zo populair in Israël dat deze bekend staat als 'Israëlische salade'. Deze salade is alomtegenwoordig bij de meeste maaltijden, zowel thuis als in restaurants.

Intussen bestaat deze gemengde groentesalade uit vrijwel elke denkbare combinatie van in blokjes gesneden paprika, radijs, wortel, selderij en avocado. Het kenmerk van deze salade is dat alle groenten op dezelfde maat zijn gesneden.

Ingrediënten:
- een komkommer in blokjes gesneden
- een fijngesneden halve rode ui
- 100 à 200 gram feta
- extra virgine olijfolie
- het sap van een citroen
- zwarte peper
- decoreer met munt of dille

Bereiding:
- Snij alle ingrediënten in blokjes van ongeveer het dezelfde formaat. Meestal wordt gekozen voor een 'kubieke centimeter'.
- De feta moet, in tegenstelling tot de bekende Griekse salade, worden verdund met een theelepeltje water en met een vork tot een brij worden geprakt. Dit kan dan over de salade van gemengde groenten worden verspreid.
- Overigens wordt met nogal wat overtuiging gemeld dat je de traditionele feta, gemaakt van geiten en/of schapenkaas, voor deze salade dient te gebruiken. Ook mag je niet de ingemaakte feta (Formaggio sott’olio) gebruiken.
- Meng alle ingrediënten in een schaal of kom. Besprenkel deze salade ruimhartig met extra virgine olijfolie. Serveer met plat brood als bijgerecht of snack. Hooguit licht gekoeld, maar niet koelkastkoud.

Er bestaan wat regionale (of religieuze) versies van de michoteta: de Calcuttaanse salade, de Griekse salade en de Azerbeijaanse salade.

Koop snel je Tunesische Terra Delyssa extra virgine olijfolie hier.

Strapatsada

Strapatsada (στραπατσάδα) is een bekend gerecht in veel regio's van Griekenland, maar is vooral op de Ionische eilanden populair, vooral vanwege het feit dat de ingrediënten daar een groot deel van het jaar beschikbaar zijn en bovendien goedkoop zijn.

De Ionische Eilanden hebben eeuwenlang onder Venetiaanse invloed gestaan en de meeste eilanden hebben in die periode dan ook Italiaanse namen gehad. Zakynthos werd bijvoorbeeld ooit Zanthe genoemd en in sommige afgelegen dorpen spreekt men nog steeds een Italiaans dialect.

Strapatsada is afgeleid van een van oorsprong Italiaans werkwoord, strapazzare, waarvan de moderne woordenboeken nogal vaag over de betekenis zijn. Uit mijn onderzoek blijkt dat je het moet vertalen als 'mishandelen'. Je kunt je kind mishandelen (strapazzare i figli), je kunt een hele slechte recensie over een boek schrijven (strapazzare il libro) of je kunt een roerei maken (uova strapazzate).

Terwijl de Ionische Eilanden ten westen van het Griekse vasteland gesitueerd zijn, liggen de Cycladen juist ten oosten van dat vasteland. Daar noemen ze datzelfde gerecht kagianás (καγιανάς). Daaruit blijkt juist weer de Ottomaanse of Turkse invloed, want kaygana betekent in die taal 'omelet' of 'roerei'.

Die ingrediënten van strapatsada bestaan slechts uit verse tomaten, eieren en extra virgine olijfolie. De strapatsada wordt vaak ter plekke bereid en geserveerd als lunch of als lichte snack.

Het bereiden van strapatsada is snel en eenvoudig: de gehakte of gepureerde tomaten worden in een koekenpan met extra virgine olijfolie en peper ingekookt tot een dikke saus. De losgeklopte eieren worden vervolgens toegevoegd en aan de kook gebracht. Féta kan naar eigen inzicht worden toegevoegd vlak voordat het vuur wordt uitgezet (zout is niet nodig als de ziltsmakende feta wordt gebruikt). Oregano, tijm of andere kruiden kunnen eventueel als smaakmaker worden toegevoegd, maar in Griekenland plukken ze even snel wat voorhanden is.

Koop snel je extra virgine Tunesische Terra Delyssa olijfolie hier.

Olijfolie en Darmkanker

We hebben op deze plaats al vele keren stofjes besproken die zich in extra virgine olijfolie verborgen houden. Al die stofjes blijken gezondheidsvoordelen voor de mens te hebben en dus is het consumeren van extra vierge olijfolie goed voor je.

Hydroxytyrosol is één van die stofjes (zie hier). Het is zelfs een van de meest bestudeerde stofjes, maar uiteraard zijn wetenschappers nooit tevreden met de bestaande kennis en blijven ze hydroxytyrosol voortdurend verder onderzoeken.

Eén van die onderzoeken heeft recent een interessante nieuwe ontwikkeling opgeleverd. Het lijkt er namelijk op dat hydroxytyrosol de verspreiding van darmkanker kan helpen voorkomen[1]. We pakken de betreffende wetenschappelijke studie er maar even bij.

Het lijkt er op dat hydroxytyrosol een effect heeft op methylatie van DNA in bepaalde cellen. Methylering van DNA lijkt een belangrijke rol te spelen bij de ontwikkeling van bepaalde ziekten, zoals kanker, doordat het de expressie van bepaalde genen afremt.

Recent wetenschappelijk onderzoek, waarbij men testen deed met methyleringsremmers, hebben in veel gevallen tot remissie van kanker geleid[2]. In het nieuwste onderzoek lijkt het dat hydroxytyrosol een remmend effect heeft op de endothelin receptor type A gene (EDNRA). Zie het als een soort 'schakelaar die 'aan' of 'uit' gezet kan worden. Hydroxytyrosol zet die receptor 'uit' en dat is een goed teken.

Als we de resultaten van dit onderzoek verder bestuderen dan blijkt dat er slechts met cellijnen is gewerkt. Dat betekent dat men het effect van hydroxytyrosol op die cellijnen in vitro ('onder glas') heeft bestudeerd en zijn de resultaten van dit onderzoek niet direct van toepassing op het menselijk lichaam (in vivo).

Toch zijn de resultaten wel degelijk hoopgevend, want in Nederland krijgen bijna 9,000 mensen jaarlijks de diagnose dikkedarmkanker en meer dan 3,000 de diagnose endeldarmkanker.

Het was al bekend dat het consumeren van voldoende extra vierge olijfolie, waarin immers die hydroxytyrosol verborgen zit, de algemene gezondheid van de mensen kan verbeteren. Nu blijkt zelfs dat het misschien ook een effect heeft op het ontstaan of de (verdere) verspreiding van darmkanker.

Het is dus een goed idee om wat meer extra vierge olijfolie in je dieet op te nemen.

Koop je biologische extra vierge Tunesische Terra Delyssa olijfolie hier.

[1] Del Saz-Lara et al: Hydroxytyrosol decreases EDNRA expression through epigenetic modification in colorectal cancer cells in Pharmacological Research – 2023. Zie hier.
[2] Kulis, Esteller: DNA Methylation and Cancer in Advances in Genetics – 2010. Zie hier.

Mojo Saus

Op de Canarische Eilanden wordt mojo gezien als een saus, die uniek is en van hun eilanden afkomstig is. Toch heeft ook deze saus alweer een wereldreis gemaakt. Dat is mede het gevolg van de populariteit van chilipepers.

Het woord ‘mojo’ is afkomstig van het Portugese woord molho, dat 'saus' betekent, wat dus vreemd genoeg inhoudt dat, wanneer we spreken over 'mojo saus', we eigenlijk ‘saussaus’ zeggen. Misschien moeten we, om verwarring te voorkomen, in het vervolg maar gaan spreken over een dressing, want eigenlijk is dat een betere benaming voor deze wat vloeibare saus.

Mojo is een saus dressing, die meestal rood van kleur is, maar groene of zelfs oranje versies komen ook voor. Er bestaat geen vast recept, want iedere familie heeft zo zijn eigen variant. Het basisrecept bestaat uit extra virgine olijfolie, behoorlijke hoeveelheden knoflook, chilipepers en komijn. De groene versie (mojos verdes) wordt gemaakt met groene chilipepers en koriander. De rode (mojos rojos) verschijnt op tafel met rode chilipepers of zelfs tomaat. Sommigen voegen nog azijn, citroen-, limoen- of sinaasappelsap toe.

De meest vookomende toepassing van deze dressing zijn de op de Canarische eilanden beroemde papas arrugadas con salsa mojo ofwel ‘gerimpelde aardappeltjes met mojo saus’. Ook wordt mojo vaak gebruikt als pesto op een paar sneetjes stokbrood.

Gelijksoortige dressings, ook mojo genoemd, zijn bekend in vrijwel het hele Caribische gebied en dan vooral op Cuba. In de Cubaanse eetcultuur wordt onder mojo eigenlijk iedere dressing gerekend die met knoflook, extra virgine olijfolie en zuur sinaasappelsap is gemaakt. Geen wonder natuurlijk, want veel inwoners van de Canarische eilanden zijn in het verleden ooit geëmigreerd naar Caribische eilanden en hebben hun traditionele cuisine meegenomen. Overigens wordt deze dressing op Cuba ook met diens verkleinwoord aangeduid: mojito. Maar die benaming heeft uiteraard niets te maken met het zo verfrissende alcoholische drankje.

Op Puerto Rico is mojo een dressing van fijngehakte koriander met zout, veel knoflook en extra virgine olijfolie. Zwarte peper, boter(!), geraspte rauwe ui, azijn en het sap van een citrusvrucht worden plaatselijk ook in de receptuur aangetroffen. Het wordt op dat Amerikaanse eiland toegepast als marinade voor gebraden kip of een dip voor chips. In de Puerto Ricaanse stad Salinas bestaat een versie met de naam mojo isleño ('saus van de eilandbewoners') die met vis wordt geserveerd.

In de verpauperde Dominicaanse Republiek bestaat een armeluisversie van mojo die aldaar wasakaka wordt genoemd. Deze variant wordt gemaakt van kokend water, peterselie, knoflook, extra virgine olijfolie en het sap van een zure sinaasappel of citroen. Persoonlijk zou ik me niet wagen aan deze waterige dressing voor mijn kip.

De bereidingswijze is eenvoudig. Je stopt naar keuze tomaten of chilipepers in een vijzel. Je voegt daar wat teentjes knoflook en kruiden (peterselie) of specerijen (komijn) aan toe. Tot slot giet je daar extra virgine olijfolie en het sap van een citrusvrucht aan toe. Stamp het allemaal tot een dressing. Klaar!

Koop je extra virgine Tunesische Terra Delyssa olijfolie hier.

Puntarelle Salade

Wie wel eens in Rome is geweest en de gebaande paden heeft verlaten is zonder twijfel terechtgekomen in een van die kleine restaurantjes waar ze nog de traditionele gerechten op tafel zetten. Het eerste wat daar opvalt, is dat je altijd een salade krijgt aangeboden. Die typische Romeinse staat meestal als Puntarelle op de kaart.

Puntarelle (Cichorium intybus var. foliosum), in Italië ook wel cicoria di catalogna of cicoria asparago genoemd is – net als witlof - een cultivar van de cichorei (Cichorium intybus). Puntarelle heeft witte stengels en langwerpige, dunne paardenbloemvormige bladeren. Die witte stengels doen sommigen denken aan asperges. De smaak zit tussen die van witlof, andijvie en venkel in: nootachtig en aangenaam bitter.

Puntarelle wordt geoogst wanneer ze jong en nog zacht zijn. De groente kan rauw of gekookt worden gegeten.

Natuurlijk is puntarella in Nederland en België lastig te verkrijgen, maar andijvie is niet zo'n gekke vervanger. Ook deze winterse bladgroente is ietwat bitter en heeft een prettige bite.

De Puntarelle Salade wordt geserveerd met een potente dressing, bestaande uit ansjovis, knoflook, azijn, zout en olijfolie. De licht bittere, crunchy blaadjes contrasteren goed met prosciutto of salami.

Ingrediënten:
- 750 gram puntarelle (of andijvie), gewassen, gedroogd en gesneden;
- een teentje knoflook;
- twee ansjovis filets;
- sap van een halve citroen;
- 75 milliliter extra virgine olijfolie;
- 50 milliliter witte wijnazijn (of azijn);
- zout en peter naar smaak.

Bereiding:
Maak een dikke dressing (of pasta) van de knoflook, ansjovis en azijn met een stamper en vijzel;
Giet dit over de bladgroente. Laat het geheel een half uur in de koelkast staan om de smaken goed op elkaar in te laten werken;
Giet er voor het serveren de extra virgine olijfolie overheen;
Indien nodig: wat peper en zout.

Koop snel je extra virgine Tunesische Terra Delyssa olijfolie hier.

Griekse Druif en Feta Salade

Iedereen weet dat de Griekse salade bestaat uit een mix van tomaten, komkommer, paprika, rode ui en olijven, rijkelijk besprenkeld met extra virgine olijfolie en wat oregano. Tot slot wordt er wat feta over verkruimeld. Simpel, eenvoudig en gezond.

In Griekenland zelf zie je deze creatie vaak als horiatiki ('rustieke salade') or therini ('zomersalade') op het menu staan.

Wat niet iedereen weet is dat die salade eigenlijk geen klassieke salade is. Het is een creatie voor toeristen en het is wereldwijd een van de bekende symbolen van de Griekse keuken geworden.

De salade werd echter pas in de later jaren 60 of vroege jaren 70 verzonnen in Plaka, een wijk in Athena, gelegen in de schaduw van de Akropolis. In die periode heerste er weer eens een economische crisis en de Griekse regering had besloten een vaste prijs in te stellen voor allerhande groenten en fruit om woekerprijzer tegen te gaan en zo de bevolking wat te steunen. Dat betekende dat toeristen ook konden berekenen hoeveel een salade hoorde te kosten. Om dat te omzeilen voegden de restaurants feta toe aan de salade en creëerden op die manier een 'nieuwe' Griekse salade. De Griekse salade is dus ontstaan om meer aan toeristen te kunnen verdienen.

Zo'n succes was de 'nieuwe' Griekse salade dat andere salades behoorlijk in de vergetelheid raakten. Tijd om daar wat aan te doen met de Griekse Druif en Feta Salade. Deze eenvoudige salade stamt uit de tijd dat tomaten nog geen gemeengoed in Griekenland waren, al hebben we hem echter wel ietwat gemoderniseerd.

Oudere recpeten gebruiken een hier wat onbekende kaassoort, Kefalotyri, maar deze is in ons land slechts online bij gespecialiseerde Griekse webshops te bestellen.

Ingrediënten:
- 500 gram gemengde salade
- 250 gram groene pitloze druiven, eventueel gehalveerd
- 250 gram Parmezaanse kaas (of Kefalotyri)
- Zout en peper
- Extra virgine olijfolie
- Sap van een citroen

Bereiding:
- Doe de salade in een kom.
- Voeg de druiven toe.
- Zout en peper naar smaak toevoegen.
- Maak een eenvoudige vinaigrette van extra virgine olijfolie en citroensap. Giet dat over de salade.
- Verkruimel net voor het opdienen de feta over de salade.

Koop snel je extra virgine Tunesische Terra Delyssa olijfolie hier.

Paprika's onder de olie (Peperoni sott’olio)

In de zomermaanden zijn paprika's goedkoop, omdat geen energie moet worden verstookt om ze te laten groeien. Daarentegen zijn ze in de winterperiode een stuk prijziger en zul je je misschien eens afvragen waarom je in de periode, waarin paprika's aantrekkelijk geprijsd waren, niet wat extra in je vriezer hebt gestopt. Misschien heb je simpelweg niet zoveel ruimte in je vriesvak.

Maar de Italianen hebben de oplossing. Nog niet zo lang geleden had men in grote delen van Italië niet de beschikking over vriezers of koelkasten met een vriesvak. Zij moesten dus andere methodes verzinnen om in de wintermaanden toch voldoende groenten en fruit te kunnen eten. Iedereen moet immers jaarrond de zo noodzakelijke vitamines en mineralen binnenkrijgen om gezond te blijven.

In Italië kent men een bewaarmethode die men sott'olio ('onder de olie') noemt. Al eerder hebben we hier en hier over deze methode geschreven. Ook paprika's in olie zijn een smakelijke manier om ook tijdens de herfst- en wintermaanden van deze heerlijke zomergroente te kunnen genieten.

In ons land kunnen we paprika's in het vriesvak bewaren, maar ze nemen daar nogal wat ruimte in. Bovendien kunnen wij ons voorstellen dat het inmaken van paprika's een leuke hobby kan worden. Een pot peperoni sott’olio is, bijvoorbeeld, als verjaardagscadeau altijd een uniek (en gezond) geschenk.

Er bestaan nogal wat recepten en die waarin de minste ingrediënten nodig zijn is waarschijnlijk de meeste authentieke.

Ingrediënten:
- een kilo paprika's
- een teentje knoflook, fijngesneden
- zout naar smaak
- extra virgine olijfolie

Bereiding:
- Spoel de paprika’s af, dep ze droog en plaats ze 30 minuten in de oven op 220°.
- Verwijder de kern, de zaden en de witte zaadlijsten. Snijd de paprika's in plakjes van ongeveer twee centimeter breed.
- Neem een superschone of zelfs steriele weckpot.
- Doe een paar eetlepels extra vergine olijfolie en het fijngesneden teentje knoflook op de bodem van de pot. Vul de pot met stevig aangedrukte lagen paprika tot je twee centimeter van de rand van de pot bent. Zout naar smaak toevoegen. Vul de pot met zoveel olijfolie als nodig is om de paprika's goed te bedekken.
- De paprika's onder de olie (Peperoni sott’olio) zijn maximaal zes maanden houdbaar en vormen een heerlijk bijgerecht of voorgerecht.

Koop snel je extra virgine Tunesische Terra Delyssa olijfolie hier.

Salade met peer, noten en gorgonzola

I. Gorgonzola

Gorgonzola is een zachte blauwaderkaas van Italiaanse origine. Liefhebbers zweren bij deze (ooit) lokale specialiteit, terwijl mensen met ietwat minder avontuurlijke smaakpapillen zullen claimen dat deze kaas ruikt naar ongewassen sokken die door de eigenaar wekenlang zijn gedragen.

De kaas is vernoemd naar het plaatsje Gorgonzola, ooit een lieflijk gelegen dorpje in de Noord-Italiaanse provincie Lombardije, omgeven door frisgroene weilanden. Tegenwoordig is het opgeslokt door zijn veel grotere buurman Milaan. De bewoners proberen hun schamele inkomsten aan te vullen met het verhuren van kamers aan zakenleden die het leven in Milaan te bruisend of te prijzig vinden. Gorgonzola wordt er allang niet meer gemaakt. Er zijn simpelweg geen weilanden meer.

Gorgonzola als geboorteplaats van de gelijknamige kaas staat overigens ook al een hele tijd ter discussie. Een aantal nabijgelegen dorpjes en zelfs hele regio's claimen eveneens de oorsprong van de kaas. De plaats Pasturo meent het zelfs te kunnen bewijzen, maar ook die plaats kan geen onbetwistbare historische documenten aanleveren.

Hoewel er dus geen officiële documentatie bestaat over de geboorte van de kaas, gaat de oorsprong mogelijk terug tot minimaal de 13e eeuw. In één versie van het verhaal wordt gezegd dat in die tijd herders uit het noorden hun koeien in september uit de bergen haalden om ze te laten grazen met het voedzame, frisse gras van de vlaktes rond Milaan. De eerste stop langs de zuidelijke trek was de kleine nederzetting Gorgonzola. Om hun dankbaarheid te tonen aan de lokale landeigenaren voor de weiderechten, boden de herders hen de melk van de kudde aan. Met deze behoorlijke hoeveelheid melk begonnen de Gorgonzolesi kaas te maken en te verkopen. Deze eerste kaas heette stracchino, afgeleid van strach, een woord uit een dialect uit Lombardije dat 'moe' betekent. Het is een verwijzing naar de melk die kwam van de koeien die uitgeput waren na hun lange trek naar het zuiden.

De Gorgonzola was echter het gevolg van een ongelukje. Het verhaal gaat dat op een zwoele avond een verliefde casaro ('kaasmaker') zich naar buiten haastte om zijn vriendin te ontmoeten. Hij was echter vergeten zijn werk af te maken. De volgende ochtend, uit angst dat hij zijn baan zou verliezen als zou worden ontdekt dat hij de partij onvoltooide kaaswrongel van de vorige dag had weggegooid, gooide hij het heimelijk bij de nieuwe melkvoorraad.

Dit schandelijke gedrag zette echter een proces in gang dat een groenig blauw geaderde wrongel produceerde met een pittige geur. De Gorgonzola-kaas was geboren.

II. Insalata con pere, noci e gorgonzola.

Geef het maar toe: in het Italiaans klinkt het nog heerlijker dan de Nederlandse vertaling 'salade met peren, noten en gorgonzola'. Met walnoten is het een ware klassieker, al worden er de laatste jaren door 'influencers' ook andere noten geadviseerd. Niet naar die onzin luisteren, want het is heiligschennis om andere noten dan walnoten te gebruiken bij deze salade.

Deze salade heeft een uitgesproken combinatie van smaken en mondgevoel. Bovendien ziet hij er ook nog eens oogstrelend uit.

Ingrediënten:
- een halve zak ruccolasalade
- één rijpe peer
- een handje walnoten
- 100 gram Gorgonzola
- 2 eetlepels extra virgine olijfolie
- zwarte peper naar smaak

Bereiding:
- Was de ruccola en drapeer deze op een schaal.
- Schil de peer en snij deze in stukjes. Verdeel de stukjes over de salade.
- Verkruimel de walnoten, verkruimel de gorgonzola. Verdeel dit over de salade en peren.
- Strooi er nog wat zwarte peper over.
- Tot slot sprenkel je de extra virgine olijfolie ruimhartig over je insalata con pere, noci e gorgonzola.

Dat is alles. Uiteraard kun je deze salade nog verder aankleden met balsamico-azijn, druiven en pijnboompitten, maar echt noodzakelijk is dat niet.

Koop je extra virgine Tunesische Terra Delyssa olijfolie hier.

Courgettesoep met ricotta en olijven

De courgette is oorspronkelijk afkomstig uit Midden-Amerika en werd na 1492 naar Europa overgebracht door zeelieden. Echter, de courgette, zoals wij die kennen werd als eerste in Noord-Italië gekweekt. Het lijkt er op dat dit in de tweede helft van de achttiende eeuw plaatsvond. De eerste beschrijving van de 'zucchini' treffen we pas in 1901 aan in het boek 'Orticoltura' van Domenico Tamaro (1859-1939. Zelfs in de Mediterrane keuken is de courgette dus een relatieve nieuweling. De courgette nam daar uiteindelijk de plaats in van de jonge kalebas, die tot dan toe numero uno was.

Een courgette heeft een milde smaak en om die smaak echt tot zijn recht te laten komen zijn calorierijke zuivelproducten of sterksmakende kruiden en specerijen eigenlijk helemaal niet nodig. De romigheid van deze courgettesoep is het gevolg van het pureren van de ingrediënten. De uien en de knoflook vullen de smaak van de courgette perfect aan.

Ingrediënten:
- 500 gram courgettes - 100 gram uien, in kwarten gesneden - 1 teentje knoflook - 250 milliliter extra virgine olijfolie - 400 milliliter water - zout - peper - 100 gram ricotta - 60 g ontpitte en in plakjes gesneden zwarte olijven

Bereiding:
- Was de courgettes en snij deze in stukken van circa twee centimeter breed.
- Pel en snipper de ui en de knoflook. Verhit de extra virgine olijfolie en bak hierin de ui en de knoflook glazig.
- Voeg de courgettestukken en toe en bak deze circa twee minuten al roerend mee.
- Voeg zoveel water toe dat de courgettes bijna onder staan.
- Breng alles aan de kook en laat circa 15 minuten zachtjes koken.
- Voeg de ricotta toe en pureer alles met de staafmixer.
- Breng de soep nogmaals aan de kook en breng op smaak met wat zout en peper.
- Doe de plakjes olijven in de soep en besprenkel de soep net voor het opdienen ruimhartig met extra virgine olijfolie.

Deze zomerse soep kan zowel warm als gekoeld geserveerd (en gegeten) worden.

Koop je extra virgine Tunesische Terra Delyssa olijfolie hier.

Terra Delyssa Olijfolie en Blockchain

Als je in de supermarkt voor het schap met olijfolie staat, zul je misschien wel eens een fles hebben gepakt en het etiket hebben bestudeerd. Dan sluipen vragen je brein binnen, zoals 'Is het wel écht extra virgine olijfolie?' of 'Komt het wel écht uit het land dat op het etiket vermeld staat?'

Ook binnen de wereld van olijfolie zijn er ondernemingen die het niet zo nauw nemen met de waarheid. Soms ontdek je op een fles Italiaanse olijfolie de term 'Extra olijfolie van eerste persing. Rechtstreeks uit olijven en op mechanische wijze verkregen olijfolie van superieure kwaliteit', wat taaltechnisch gezien misschien juist is, maar het verhult wel dat de olijfolie in die fles overal vandaan kan komen. Nergens staat immers informatie over de herkomst van die olijven.

Leveranciers van Spaanse olijfolie verkopen jaarlijks meer dan het land zelf kan opbrengen. Vandaar dat er grote hoeveelheden olijfolie moeten worden geïmporteerd uit (vooral) Tunesië. Die Tunesische olie wordt vermengd met Spaanse olijfolie en vervolgens verkocht als 'Spaanse olijfolie'.

CHO, de moedermaatschappij van Terra Delyssa, is zo trots op haar olijfolie dat ze de grootmacht IBM hebben gevraagd om de technologie van IBM Food Trust te mogen gebruiken[1]. IBM Food Trust is een gecertificeerd blockchain-netwerk dat een efficiëntere manier van werken in de hele voedselvoorzieningsketen biedt. IBM Food Trust biedt nu traceerbaarheid en transparantie voor Terra Delyssa extra vierge olijfolie via acht kwaliteitscontrolepunten, waaronder de boomgaard waar de olijven werden verbouwd, de molen waar olijven werden geperst en de faciliteiten waar de olie werd gefilterd, gebotteld, opgeslagen, gedistribueerd en meer.

Consumenten kunnen eenvoudig de QR-code op het etiket van iedere fles extra virgine Tunesische Terra Delyssa olijfolie scannen en kunnen op die manier het hele traject volgen van 'boom tot bord'. Door elke stap van de reis van de olijfolie te beschrijven, weet je zeker dat wat er op het etiket staat ook de werkelijkheid is.

Op dit moment is extra virgine Tunesische Terra Delyssa olijfolie de enige leverancier ter wereld die gebruik maakt van deze technologie.

Koop snel je extra virgine Tunesische Terra Delyssa olijfolie hier.

[1] IBM Newsroom: CHO Taps IBM Food Trust to Provide Insight on Quality and Origin of Terra Delyssa Extra Virgin Olive Oil. Zie hier.

Pittige Kersensalade

Deze keer publiceren we niet het recept van een traditionele salade, maar die van een vrij recente: de Israëlische pittige kersensalade. Het is een recept afkomstig van chef-kok, schrijfster en mediapersoonlijkheid Hila Alpert. Ze groeide op in Ma'ale HaHamisha, een kibboets omringd door kersenbomen. Hila heeft als koosnaam Lali en dat is dan ook de officieuze naam van haar salade: de Lali-salade.

In Israël is deze salade intussen een culinair icoon geworden dat vooral populair is geworden doordat het regelmatig op het menu staat bij HaBasta. Dat is een klein, maar wereldberoemd restaurant dat gesitueerd is aan een straat die leidt naar de Carmel Market in Tel Aviv. De gepassioneerde Israëlische chefkok Elon Amir maakt een dagelijks wisselend menu, dat hij simpelweg op papiertjes schrijft en aan de muur van het restaurant prikt. Aan de straatzijde natuurlijk, want anders zou kan niemand het menu van de dag kunnen bestuderen.

Ingrediënten:
- een kopje verse kersen, ontpit en gehalveerd
- een kopje verse koriander, fijngehakt
- één jalapeñopeper, in dunne plakjes gesneden (en eventueel ontdaan van de zaadlijst)
- één teentje knoflook, fijngesneden
- één theelepel grof zout
- één eetlepel extra virgine olijfolie

Bereiding:
Doe de kersen, koriander, chilipeper, knoflook, zout en extra virgine olijfolie in een kom. Meng goed totdat alle ingrediënten gelijkmatig verdeeld zijn.

Serveer deze heerlijke zomerse pittige kersensalade koel bij gegrild vlees of vis. Hij past echter ook perfect bij een zomerse brunch.

Koop je extra virgine Tunesische Terra Delyssa olijfolie hier.

Tomaten Vinaigrette

Tomaten zitten boordevol gezonde stofjes, zoals vitamines en mineralen. Maar de tomaat bevat ook lycopeen, waarvan gedacht wordt dat het een positieve invloed heeft op je gezondheid.

Lycopeen is een natuurlijk helder rood pigment en is een broertje van het oranje caroteen. In ons lichaam is lycopeen zowel een anti-oxidant, als een ontstekingsremmer en absorbeert bovendien ultraviolette straling.

Zo'n 65 miljoen jaar geleden werd de aarde nabij Mexico getroffen door een grote meteoriet. De gevolgen zijn bekend: de dinosauriërs stierven uit en de aarde werd jarenlang onleefbaar door de 'inslagwinter'. Zonlicht kon de aarde nauwelijks bereiken en daardoor kon de fotosynthese van planten bijna niet plaatsvinden. Planten moest zich dus aanpassen en de tomaat muteerde om lycopeen aan te maken[1]. Lycopeen maakt de fotosynthese namelijk mogelijk bij heel weinig zonlicht. Bovendien was de helderrode kleur van het pigment perfect om in de schemerwereld fruiteters te lokken om het zaad te helpen verspreiden. Toen de omstandigheden weer normaal werden, vond de tomaat het niet nodig om de genen, die lycopeen aanmaakten, weer uit te schakelen.

Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat lycopeen heeft een positief effect heeft op ontstekingswaarden in het lichaam. Die ontstekingswaarden hebben op langere termijn een negatieve invloed op de ontwikkeling van welvaartsziekten, zoals diabetes type 2 en hart- en vaatziekten[2]. Hoe lager die waarden, hoe beter het op de lange termijn voor je is.

Het is dus een goed idee om meer tomaten aan je dieet toe te voegen en een wat onverwachte manier om dat te doen is een tomatenvinaigrette, een heerlijke dressing om over je salades of pasta te gieten.

Ingrediënten:
- een eetlepel tomatenpuree
- twee eetlepels rode wijnazijn
- vijf blaadjes verse basilicum, fijn gesneden
- een teentje knoflook, fijn gesneden
- kwart theelepel suiker
- peper en zout, naar smaak
- 100 milliliter extra virgine olijfolie

Bereiding:
Doe de tomatenpuree, rode wijnazijn, basilicum, knoflook, suiker, zout en peper in een kom. Meng alles met een garde tot een gladde massa.

Voeg daarna de olijfolie per eetlepel toe en meng dit weer met de garde. Voeg de volgende eetlepel pas toe wanneer de vorige helemaal is opgenomen. Daardoor ontstaat een vinaigrette, een mengsel van olie en water. Aangezien die twee niet mengen zullen ze weer langzaam van elkaar gaan scheiden. Voordat je de tomatenvinaigrette over je gerecht uitgiet kun het nog even goed met de garde doorkloppen.

Koop je extra virgine Tunesische Terra Delyssa olijfolie hier.

[1] The Tomato Genome Consortium: The tomato genome sequence provides insights into fleshy fruit evolution in Nature - 2012
[2] Van Steenwijk et al: The Role of Circulating Lycopene in Low-Grade Chronic Inflammation: A Systematic Review of the Literature in Molecules - 2020. Zie hier.